Page 2 - ลังกาทวีป ประทีปพุทธธรรม (ตอนที่ ๑)
P. 2
บันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรในพงศาวดารที่
เก่าแก่ของลังกา คือพระคัมภีร์ทีปวงศ์และพระ-
คัมภีร์มหาวงศ์ ที่บันทึกต�านานการประดิษฐาน
พระพุทธศาสนาในลังกาทวีป ซึ่งนักวิชาการ
มีความเห็นว่า “ทีปวงศ์” น่าจะแปลว่า วงศ์อัน
รุ่งเรืองเช่นดวงประทีปหรือวงศ์อันเป็นประดุจ
ดวงประทีป อันหมายถึงวงศ์แห่งพระพุทธเจ้า
ต้นฉบับพระคัมภีร์ทีปวงศ์เป็นอักษรสิงหล
ภาษาบาลี ไม่ปรากฏหลักฐานว่ารจนาขึ้น
เมื่อใดและใครเป็นผู้ประพันธ์ แต่เชื่อว่าเป็น
ประชากรส่วนใหญ่ของศรีลังกาเป็นชาวสิงหล ผลงานที่มีจุดเริ่มต้นจากการสืบทอดการทรงจ�า
ราวร้อยละ ๗๐ ของประชากรทั้งหมดนับถือ แบบปากต่อปาก ที่เรียกว่า “มุขปาฐะ” จากนั้น
พระพุทธศาสนา ทั้งนี้เป็นผลสืบเนื่องจากการ จึงบันทึกเรื่องราวเป็นลายลักษณ์อักษรโดย
หยั่งรากลึกของพระพุทธศาสนาอย่างต่อเนื่อง ผู้ประพันธ์หลายคน ภาษาที่ใช้ในการประพันธ์
มายาวนานหลายพันปี ดังปรากฏเรื่องราว จึงไม่สละสลวยเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันเท่าที่ควร
ต่อมา ราวคริสต์ศตวรรษที่ ๕
พระมหาเถระมหานามะแห่งอนุราธปุระ
ได้รจนาพระคัมภีร์มหาวงศ์ขึ้นอีกเล่มหนึ่ง
ในรูปแบบคาถา โดยอาศัยข้อมูลจากแหล่ง
เดียวกับพระคัมภีร์ทีปวงศ์ โดยเฉพาะ
ข้อมูลจากคัมภีร์สีหลมหาวังสัตถกถา ของ
คณะสงฆ์ส�านักมหาวิหาร ซึ่งถือเป็น
มหาวิทยาลัยอันยิ่งใหญ่ของพุทธศาสนา
ฝ่ายเถรวาท ดังนั้นเนื้อหาของพระคัมภีร์
ทีปวงศ์และพระคัมภีร์มหาวงศ์จึงเหมือน
กันมาก มีเพียงล�าดับเรื่องที่แตกต่างกัน
เพียงเล็กน้อยเท่านั้น เนื่องจากพระคัมภีร์มหาวงศ์ถือเป็นวรรณกรรมภาษาบาลีที่มีความส�าคัญที่สุด
เล่มหนึ่ง ต้นฉบับเดิมอักษรสิงหลจึงได้รับการถ่ายถอด (transliterate : แปลงตัวเขียนจากภาษา
หนึ่งไปเป็นอีกภาษาหนึ่ง) เป็นอักษรต่าง ๆ รวมทั้งอักษรขอม ซึ่งเป็นอักษรศักดิ์สิทธิ์ที่ในอดีต
มักใช้บันทึกเรื่องราวทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทย ฉบับที่ค้นพบโดยส�านักหอสมุดแห่งชาติ
กรมศิลปากร เป็นพระคัมภีร์ทีปวงศ์ฉบับรองทรง มีอายุอยู่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธ-
ยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เนื้อหาของพระคัมภีร์เริ่มต้นด้วยการเสด็จเยือนลังกาทวีปของพระ-
สัมมาสัมพุทธเจ้า ๓ ครั้ง ดังนี้
สิงหาคม ๒๕๖๐ อยู่ในบุญ 55
55
